Een disco in de rimboe

Het is voor de inwoners van het district Mvangan een waar spektakel: vier jeeps voorafgegaan door een politiewagen met loeiende sirene. Diep in het zuiden van Kameroen, aan de grens met Gabon, vergeten de vrouwen voor even de was, blijft de machete van de mannen in de lucht hangen en drommen de kinderen samen voor het venster van het plaatselijke dorpsschooltje als we in heuse colonne voorbij denderen. En dat allemaal voor onze missie om het bosbeheer in de regio veilig te stellen.

We zijn met een flinke delegatie naar niemandsland afgereisd. De burgemeester, de prefect, het hoofd van Staatsbosbeheer en een klein legertje aan rangers en assistenten. Doel is om de dorpelingen uitleg te geven over verantwoord gebruik van de natuurlijke bestaansbronnen. Hier, waar het bos nog jungle heet en als een groen, levend gordijn aan weerskanten van het zandpad opdoemt.

Die jungle herbergt dieren die elders in Kameroen al lang en breed zijn uitgestorven, vertelt een ranger ons. Chimpansees, gorilla’s, bosolifanten. Er wordt wel eens een olifant omgelegd voor het vlees. Of een aap. Maar soms ook plukken de dieren de vruchten van de menselijke beschaving. ,,Zie je die bananenplantage daar?’’, zegt hij, als we langs een stuk opener groen rijden. ,,Daar zitten ’s morgens gorilla’s.’’ De mensenapen blijken de kinderen uit het volgende gehucht al meer dan een maand thuis te houden, omdat ze op weg naar school de plantage moeten passeren. Met een zilverrug valt niet te spotten.

Maar we zijn hier vandaag in de eerste plaats voor de mensen en niet voor het speuren naar beesten. Het is een druk programma: in twee dagen houden we vergaderingen in vijf dorpen. Sommige van die nederzettingen hebben de prefect en de burgemeester nog nooit in levende lijve gezien. En dus worden we opgewacht door een grote menigte.

De ontvangst is steevast hartelijk. Handen schudden met de chiefs die hun traditionele gewaad hebben aangetrokken. De burgemeester, een voormalig leraar, spreekt het publiek toe in de lokale taal. Veel ‘oe’s’, ‘oo’s’ en ‘ku’s’ in dat moeilijk te definiëren gebrabbel dat nog het meest weg heeft van een Oosters dialect. De dorpelingen lijken zijn geste te waarderen. Er wordt regelmatig geapplaudisseerd en instemmend gemompeld. Bosbeheer heeft hier duidelijk een toekomst.

De vergaderingen duren steeds anderhalf uur, gevolgd door een uitgebreide maaltijd. In de tweede nederzetting die we aandoen, is de delicatesse gemarineerde landschildpad. Het hoofd van Staatsbosbeheer waarschuwt ons er niet teveel van te eten. Waar hij vandaan komt, worden de reptielen aangewend voor het bedrijven van zwarte magie. ,,Als ze kwaad willen, dan spreken ze een vloek over het vlees uit en wordt je net zo traag als een schildpad.’’

Maar vreemd genoeg vliegt de tijd voorbij en tegen het einde van de middag komen we aan in een gehucht van amper twintig woningen groot. Een stokoud mannetje, gezeten in een versleten fauteuil, verwelkomt ons. Hij is de chief en blijkt blind. Eigenlijk kan hij nauwelijks nog bewegen. De prefect vraagt hem of het niet eens tijd wordt om een opvolger te kiezen. Het mannetje leunt vermoeid op zijn toverstaf. Hij zwijgt, maar je hoort hem denken: tss, tss, jullie weten niet half hoe het er hier aan toegaat.

Dat weten we inderdaad niet. Maar wat we wel weten is dat we hier de nacht gaan doorbrengen. Want het begint al te schemeren en het woud verandert snel in een zwarte vesting waaruit onheilspellende geluiden klinken.

Een jongeman die voor de kleinzoon van de chief kan doorgaan, neemt ons gezelschap naar een stenen gebouw. Als we de ruimte binnengaan, knipper ik met mijn ogen. Het blijkt een disco, compleet met een dj-booth, flikkerende lampen en een frezer vol ijskoude drank. Het gehucht heeft elektriciteit noch stromend water en de lemen hutjes doen er op zijn zachtst gezegd armzalig aan. Maar hier mogen we aan tafeltjes aan weerszijden van de dansvloer plaatsnemen en kunnen we kiezen uit Guiness en single malt whisky. Ik wijs op de kleurige lampen. Hoe dat dan, zonder stroom? ,,We hebben een generator’’, bekent de jongeman.

En zo zijn we op steenworp afstand van de grens, in het hart van het tropisch regenwoud, beland in een ongekend nachtleven. Jonge vrouwen in schaarse kleding brengen ons de drank, de dj pakt een stapel ceedees bij de hand. De volgende Guiness wordt al bijgezet als het eerste flesje halfleeg is. De burgemeester neemt grootmoedig de kosten voor zijn rekening.

In de loop van de nacht verschijnen de koplampen van brommertjes in de deuropening. Het gerucht dat er een feestje gaande is, is ook de lokale jeugd ter ore gekomen. Waar ze allemaal vandaan komen, is me een raadsel. Maar weldra is de vloer gevuld met een uitgelaten menigte en zwepen de vrouwen de zittenblijvers op. Ook de burgemeester en ik moeten er aan geloven. Broeierige Afrikaanse samba in een groen jasje.

Als ik me na drie nummers excuseer om buiten te plassen, moet ik me even in de arm knijpen. Voor me het woud met talloze vuurvliegjes, achter me het schijnsel van de discolampen. Daar ergens in het woud de zilverrug die naar bananen zoekt en binnen het hoofd van Staatsbosbeheer die zich aan een serveerster vergaapt.

Terug aan het tafeltje vraag ik toch naar het bestaan van een disco in niemandsland. Hoe kan zoiets hier in hemelsnaam bloeien? Het antwoord komt van een opgeschoten jongere die inmiddels goed dronken is. ,,De handelaren uit Gabon’’, zegt hij met dubbele tong. ,,Zij willen ook plezier als ze voor de business komen.’’ Die business zijn de bananen en de cacaonoten die na de regentijd met truckladingen tegelijk worden geoogst.

Om half drie vind ik het welletjes. De disco-eigenaar staat me zijn bed af en verlicht de slaapkamer met een olielampje. Maar de beats weerhouden me van een goede nachtrust. Als om vijf uur de muziek nog oorverdovend door het gehucht schalt, hoop ik voor de chief dat hij naast blind en stokoud ook hardhorend is. Maar, - zo moet ik vaststellen -, hij heeft gelijk gehad met zijn zwijgzaamheid. Het grensgebied bewaart geheimen.

Geplaatst door: Jeroen